Tổng thống Mỹ thông báo các phái đoàn Mỹ và Trung Quốc sẽ sớm gặp nhau để thảo luận, nhấn mạnh rằng "không nên còn bất kỳ nghi vấn nào" liên quan đến vấn đề đất hiếm. Phái đoàn Mỹ sẽ bao gồm Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer.
Chủ tịch Tập cũng nói với Tổng thống Trump rằng hai bên nên "chỉnh lại hướng đi" cho quan hệ song phương. "Việc đưa con tàu lớn quan hệ Trung - Mỹ trở lại đúng hướng đòi hỏi chúng ta phải cầm lái và xác định phương hướng thật tốt, đặc biệt là loại bỏ mọi nhiễu động, thậm chí là sự phá hoại, điều này cực kỳ quan trọng", ông nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Nhật Bản năm 2019. Ảnh: Reuters
Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh đàm phán thương mại Mỹ - Trung Quốc chững lại từ sau khi đạt thỏa thuận giảm thuế tại Geneva đầu tháng 5. Theo kết quả vòng đàm phán này, trong 90 ngày, thuế nhập khẩu Mỹ áp lên hàng Trung Quốc sẽ giảm từ 145% xuống 30%. Tương tự, hàng Mỹ vào Trung Quốc được giảm thuế từ 125% về 10%. Các rào cản phi thuế quan sẽ được gỡ bỏ.
Tuy nhiên, chỉ vài tuần sau, cả Mỹ và Trung Quốc cùng cáo buộc nhau vi phạm thỏa thuận. Giới chức Mỹ cho biết Trung Quốc vẫn chưa đẩy nhanh việc xuất khẩu các khoáng sản thiết yếu phục vụ ngành điện tử tiên tiến. Trong khi đó, Trung Quốc cáo buộc Mỹ đưa ra nhiều chính sách bất lợi, gồm hướng dẫn kiểm soát xuất khẩu chip AI, dừng bán phần mềm tự động hóa thiết kế điện tử (EDA) cho Trung Quốc, và tuyên bố sẽ hủy thị thực của sinh viên nước này.
Bessent cho rằng chỉ khi hai lãnh đạo trực tiếp đối thoại, bất đồng mới được giải quyết và đàm phán sẽ lại tiếp tục.
Vì thế, giới phân tích đánh giá cuộc điện đàm giữa lãnh đạo hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ mang lại tác động tích cực trong ngắn hạn. Nó làm giảm rủi ro thuế nhập khẩu quay lại mức cao không tưởng trước đây. Tuy nhiên, các chiến lược gia địa chính trị cũng cảnh báo diễn biến này khó làm giảm đáng kể sự bất ổn với các doanh nghiệp.
Thị trường chứng khoán Mỹ bật tăng ngay đầu phiên giao dịch 5/6, nhờ thông tin về cuộc điện đàm. Tuy nhiên, mức tăng sau đó dần thu hẹp. S&P 500 và DJIA chốt phiên giảm lần lượt 0,5% và 0,2%.
"Từ quan điểm của một nhà đầu tư trong ngắn hạn, Trump có thể đảo ngược các quyết định mang tính nhất thời của mình. Nhưng điều này cũng không có tác dụng với cả nền kinh tế hay các doanh nghiệp, vì sự thiếu chắc chắn vẫn sẽ dẫn đến suy giảm. Trên lý thuyết, tâm lý này đang phản ánh vào thị trường", Stephen Myrow - Giám đốc hãng nghiên cứu Beacon Policy Advisors cho biết trên Barron’s.
Craig Singleton - Giám đốc cấp cao Chương trình Trung Quốc tại tổ chức Foundation for Defense of Democracies cũng cho rằng cuộc điện đàm "chỉ giúp căng thẳng thương mại dừng leo thang", chứ "không giải quyết được các căng thẳng cốt lõi" trong quan hệ song phương.
